بررسی مقوله چالش برانگیز حجاب در شماره جدید فصلنامه اقلیما
تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۲۱۸۴۱
حجاب موضوعی است که فی‌نفسه دائماً ما را به رویارویی با خود فرامی‌خواند. بازخوانی معانی جدید و کمتر دیده شده از حجاب، فهم واقعیت میدان حجاب و رویکردهای سیاستی و حاکمیتی برای برون رفت از وضع موجود در شماره جدید فصلنامه اقلیما مورد بررسی قرار گرفته است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرگزاری تسنیم، شماره جدید فصلنامه اقلیما با پروندۀ حجاب منتشر شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این پرسش که حجاب به چه علتی از سویی امکان بحران‌زایی دارد و از سوی دیگر در دل بحران‌ها روز به روز نیرومند‌تر می‌شود، قابل بحث است اما دست‌کم نمی‌توان انکار کرد که حجاب به لحاظ وقایع تاریخی و اجتماعی در جای مهمی نشسته است واهمیت آن تغافل‌ورزیدنی نیست.
برای این شماره از اقلیما مسئله‌ای را برگزیده‌ایم که در سدۀ گذشته هرگز از چالش‌برانگیزی نیفتاده است و همواره کانون بسیاری از مناقشات اجتماعی ما بوده است: حجاب! چالش حجاب در صد سال گذشته، مناسبات و معادلات بسیاری را آفریده و گاه روزهایی بحرانی را رقم زده است.
معاندان علاقمند به پررنگ شدن جرم‌انگاری لایحه عفاف و حجاب هستنددر نگاه نخست، این وضعیت چالشی اجازه نمی‌دهد به‌سادگی چشم از موضوع حجاب بپوشیم، اهمیتش را انکار کنیم و از مسائل پیرامون آن تغافل کنیم. باید اعتراف کنیم، گویی گونه‌ای از استعداد در ذات موضوع حجاب نهفته است که می‌تواند چنین ماجرای ممتد و گسترده‌دامنی را رقم بزند. پس، در اولین نگاه حجاب موضوعی است که فی‌نفسه دائماً ما را به رویارویی با خود فرامی‌خواند. این پرسش که حجاب دقیقاً به چه دلیل یا علتی از سویی امکان بحرانی‌شدن یا بحران‌زایی دارد و از سوی دیگر در دل بحران‌ها روز به روز نیرومند‌تر می‌شود، قابل بحث است اما دست‌کم نمی‌توان انکار کرد که حجاب به لحاظ واقع تاریخی و اجتماعی در جای مهمی نشسته است و اهمیت آن تغافل‌ورزیدنی نیست.
ما در فصلنامۀ اقلیما تلاش می‌کنیم ماجرای زن، جنسیت و جامعه و موضوعات مربوط به این عرصه را از پایگاه اندیشۀ انقلاب اسلامی بازخوانی کنیم. در این شماره از اقلیما، حول موضوع حجاب و با ایدۀ «بازاندیشی» در معنای حجاب در تلاشیم بدانیم حجاب در چه افقی از حرکت انقلاب اسلامی قرار دارد و در واقعیت امروز در چه شرایطی است. از همین دریچه و از همین پایگاه، فاصلۀ میان افق و واقعیت را تحلیل می‌کنیم و آنگاه برای این فاصله در حیطۀ راهکارهای سیاستی تأمل می‌کنیم. این مسیر سه فصل برای این شماره از اقلیما رقم زده است.
در فصل اول در پی آنیم بدانیمچه معناهایی از حجاب وجود دارد که ما از آن غافلیم و حکمت حجاب در انقلاب اسلامی چه سرخط‌هایی دارد. در این فصل به دنبال یافتن ابعادی از معنای حجاب هستیم که اصیل و ریشه‌ای است اما کمتر دیده شده است یا به دست فراموشی سپرده شده است. برای مثال، ما در گفتمان انقلاب اسلامی کمتر رویکرد و پروژۀ خاص رهبری را در موضوع حجاب مورد مطالعۀ اصولی و روش‌مند قرار داده‌ایم. در واقع می‌خواهیم بدانیم چه فهمی از حجاب در سپهر اندیشه‌ای انقلاب اسلامی وجود دارد که ماجرای حجاب را عمق می‌بخشد و وجوه بدیع و متمایز و برجستۀ معنای حجاب در انقلاب اسلامی چیست؟
در فصل دوم، با بینش و نگرش هویتی به حجاب و تمسک به معنای حجاب در گفتمان انقلاب اسلامی به سراغ فهم واقعیت میدان رفتیم و آن را در گذشته، حال و حتی آینده پی گرفتیم. در این وادی هم کنش‌های زنان را رصد کردیم و معنای عمیق و هویتی آنها را بازخوانی کردیم. وقایع پرتکرار این روزها را با همین نگاه تقریر کردیم و وصفی بدیع و چندوجهی و به‌روز ناظر به هویت زن مسلمان یافتیم. همچنین، کنش‌های حکومت‌ها در ادوار گوناگون تاریخ، اندیشمندان و صاحب اثران را با همین دقت‌های بینشی بازخوانی کردیم.
و اما در فصل سوم و آخرین فصل، کوشیدیم با دردست‌داشتن دقت معنایی به حجاب و بازخوانی پروژۀ حجاب در گفتمان انقلاب اسلامی به رویکردهای سیاستی و حاکمیتی برون رفت از وضع موجود نگاهی بیندازیم. در این فصل دو محور اساسی را پی گرفتیم، یکی بازخوانی طرح گفتمان انقلاب اسلامی برای حجاب در عرصه‌های گوناگون و ناظر به مسائل روز و دیگری راه برون‌رفت از وضعیت موجود با تأکید بر ساخت و معنایابی مردمی از حجاب. راه‌حل‌ها و سیاست‌هایی را به گفت‌وگو گذاشتیم که بر این صحه می‌گذارند که:
حجاب اولاً مقوله‌ای هویتی است و در ثانی برای رفع عوارض آن نیازمند ارادۀ مردم است. دیدگاه‌هایی که همۀ امیدش را به اسطورۀ بازدارندگی قانون نمی‌بندد و حضور فعالانۀ فاهمه و ارادۀ مردم در میدان حجاب را الزامی می‌دانند.
«جای خالی نگاه زنانه به حجاب»-2 | جواهری: تهی شدن از معنای حجاب، دلیل عملکرد انفعالی ماستهمکاران این شماره: صفوراسادات امین‌جواهری، مریم برزویی، سیدیاسر تقوی، مهدی تکلو، تینا چهارسوقی امین، زهرا حیدری، فائزه خندق‌آبادی، زهرا راد، فاطمه رایگانی، سعیده رحیمی، فاطمه سیفی کناری، مرضیه شعربافچی‌زاده، هدی صادق‌زادگان، عاطفه صادقی، مرجان صومی، سارا طالبی، عالمه طهماسبی، زهرا عسگری، مصطفی غفاری، محمدرضا کدخدایی، نرگس لقمانیان، علیرضا ملااحمدی، مریم منصوری، متینه‌سادات موسوی، مریم نصر اصفهانی، مهدیه نقش‌زن، سیده‌نرگس نظام‌الدین، سیده‌راضیه یاسینی؛
و با گفتارهایی از محمدرضا امینی، علیرضا پناهیان، فائزه درهگزنی، زهرا روح‌اللهی امیری، مهناز صابردوست، ناهید طیبی، رقیه فاضل، محمدرضا فلاح شیروانی، محمدرضا کائینی، مهناز کوشکی، علی محمدی، محمدحسین ملک‌زاده، سیده مائده موسوی، احمد مهرشاد، میثم مهدیار، حسین مهدی‌زاده.
پایان پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: زنان و خانواده عفاف و حجاب حجاب زنان زنان و خانواده عفاف و حجاب حجاب زنان گفتمان انقلاب اسلامی موضوع حجاب شماره جدید معنای حجاب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۲۱۸۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دشمن چگونه سعی در عرفی‌سازی بی‌حجابی در جامعه دارد؟
«شعارشان زن، زندگی، آزادی بود، اما عمل و هدف‌شان زن، زندگی، عریانی را نشان داد» این جمله‌ای است که فاطمه رحمانی، مشاور زنان و خانواده فرماندار تهران در بخشی از گفت‌وگوی خود با جام‌جم در توصیف نقشه دشمنان علیه حجاب زنان ایران می‌گوید.
با نگاهی به سیر تاریخی ایران مشخص می‌شود، بعد از انقلاب اسلامی با رویکرد تازه‌ای که با بهره گیری از آیات قرآن و احکام اسلامی به زن شد و مقام معظم رهبری نیز از آن به‌عنوان الگوی سوم زن مسلمان یاد می‌کنند، «مسأله حجاب زنان» و به موازات آن، حضور فعال در عرصه‌های مختلف جامعه و حذف نگاه ابزاری به آنها، تبدیل به خاری در چشم دشمنان شده که بارها با استفاده از روش‌های مختلف مثل شخصی نشان دادن این موضوع و استفاده از تعابیر مختلفی، چون حجاب اجباری، سعی در مقابله با آن با هدف ضربه به نظام جمهوری اسلامی و تحقق اغراض خود کرده‌اند. در گفتگو با مشاور زنان و خانواده فرماندار تهران به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم.
علت اهمیت حجاب در کشور چیست؟
مسأله حجاب یک تاریخچه عمیق و با سابقه به بلندای تمدن ایران در کشورمان دارد. حتی در کشورهای اروپایی و آمریکایی که ۱۰۰ سال پیش پوشش زن‌ها، به شکل اکنون نبود و به مرور با اجرای سیاست‌های منفعت‌طلبانه و هوس‌بازانه، تبدیل به وضع فعلی شد، بعد از انقلاب صنعتی، استفاده ابزاری و جنسی از زنان باعث تغییر و تحولاتی در پوشش زنان غرب شد و سپس تلاش کردند این سبک از پوشش زنان خود را به زنان کشورهای دیگر همچون کشورهای اسلامی تحمیل‌کنند. زمان رضاشاه تا حد زیادی این سیاست‌ها محقق شد، اما بعد از انقلاب، با رویکرد و نگاه عمیق دینی و اسلامی امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، الگوی جدیدی در مقابل فرهنگ غربی نسبت به زن شکل گرفت که در این نگاه، زن در عین حفظ لطافت و ظرافت زنانه خود و گرم نگهداشتن کانون خانواده و فرزندآوری، با رعایت حجاب و عفاف، هم پوشش و هم عفت رفتاری و کلامی در عرصه‌های مختلف اجتماعی حضور داشته‌باشد. بیش از نیمی از جامعه، را زنان تشکیل می‌دهند و شاهدیم زنان با داشتن پوشش اسلامی در همه عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی، دانشگاهی و ... حضور دارند و در برخی عرصه‌ها در حوزه زنان متخصص به خودکفایی رسیده‌ایم.
چرا دشمنان از دیرباز به‌ویژه در سال‌های اخیر بر مسأله بی‌حجابی زنان تأکید دارند؟
زن فطرتا موجودی انسان‌ساز، تمدن‌ساز و منشأ عطوفت و برکات الهی است. زن می‌تواند ستون یک زندگی، خانواده و جامعه باشد. آنها در تربیت انسان‌های بزرگ و نابغه، نقش مستقیم دارند. بسیاری از افراد شایسته و برجسته تربیت‌یافته زنانی هستند که خود آراسته به خلقیات حسنه و پایبندی‌های اخلاقی بوده‌اند. این امر پذیرفته شده‌ای است که زن، مأموریت و مسئولیت تربیت انسان‌ها را به‌عهده داشته و سرشار از عاطفه، محبت، هدایتگری و تمدن‌سازی است، اما فرهنگ ۱۰۰ساله غرب تلاش می‌کند این ودیعه الهی را از او بگیرد و او را به انسانی بی‌مسئولیت و غیرمقدس تبدیل سازد. نقش اصلی قدرت نرم بسیار بالاست.
مسلما وقتی زن با این خصوصیات در نظام خلقت در مسیر درست و پیشرفت یک جامعه باشد، سبب سعادت جامعه می‌شود. منشأ اثر بودن زن اگر باور و پذیرفته شود در هر سمت و سویی که برود، اثر خود را می‌گذارد و باعث سعادت یا شقاوت جامعه می‌شود. رهبر معظم انقلاب در سخنان خود فرموده‌اند دشمنان از پیشرفت زنان ما عصبانی‌اند، زیرا زنان ما بعد از انقلاب با حفظ حجاب و نگهداشتن حریم خانواده و در عرصه‌های گوناگون اجتماعی و حکمرانی، حضور فعال داشتند که این موضوع برای دشمنان، غیر‌قابل تحمل است؛ لذا می‌کوشند به زن ایرانی القا کنند که زن با حجاب فعلی، امکان تعالی و رشد ندارد و زمانی می‌تواند به اوج قله موفقیت و رضایت برسد که عریان‌تر باشد. دشمنان خوب می‌دانند اگر بخواهند کشور را از مسیر توسعه و پیشرفت بازدارند، بهترین روش، انحراف زنان از مسیر درست الهی و فطری و تقدس‌زدا‌یی و هویت‌زدایی از زن مسلمان است.
دشمن چگونه سعی در عرفی‌سازی بی‌حجابی در جامعه دارد؟
تکرار حضور مداوم و روزمره بی‌حجاب‌ها در جامعه و جنبه روانی این‌مساله که اگر هرروز دیده شود، عادی می‌شود، یکی از روش‌های دشمن برای تحقق عرفی‌سازی بی‌حجابی است. القای شبهات در بین جوانان و عدم پاسخگویی درست به آنها، زمینه را برای باورسازی دروغین فراهم می‌کند. یکی از مواردی که مطرح می‌کنند این است که چرا عدم پوشش و حجاب در کشورهای اسلامی عادی است، اما در ایران نسبت به این موضوع سختگیری می‌شود؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت: جمهوری اسلامی بعد از انقلاب؛ تغییر و تحولاتی در تدوین قانون اساسی بر پایه شرع و دین پایه‌ریزی کرد؛ لذا قوانینی که وضع می‌کند نیز بر پایه شرع است. این‌طور نیست که ما از کشورهای دیگر الگوبرداری کنیم بلکه کشورهای دیگر هستند که باید مواضع خود را نسبت به حرام‌های شرعی اصلاح کنند چرا که این کشور‌ها پوسته اسلامی دارند، اما خلاف اسلام عمل می‌کنند.
آنها شراب‌فروشی هم دارند، آیا ما باید از آنها پیروی کنیم؟ انقلاب اسلامی کاری کرد که احکام شرع و دین خدا را در جامعه اجرا سازد لذا آنچه کشورهای به ظاهر اسلامی انجام می‌دهند، عجیب و غریب است، نه رعایت مسائل شرعی و دینی در ایران! شعار زن، زندگی، آزادی در واقع شعار اصلی حکومت اسلامی است، اما بستگی به این دارد که آزادی را چگونه تعریف و تعبیر می‌کنیم. دشمنان ما آزادی را عریانی و برهنگی تعریف می‌کنند. متأسفانه در جریان اغتشاشات نیز به صورت جنگ ترکیبی و کاملا هدفمند و سازماندهی شده، در داخل و خارج از کشور دشمنی را به حد اعلای خود نسبت به زن ایرانی که مظهر قداست، حیات‌بخشی و تمدن‌سازی است، نشان دادند؛ لذا این شعار آن‌طور که ادعا می‌کردند زن، زندگی آزادی نبود بلکه زن، زندگی، عریانی بود. دشمنان درحالی این شعار را می‌دادند که حالا شش ماه است در فلسطین زنان را از بین می‌برند! این وقایع نشان می‌دهد که این شعار‌های توخالی و دروغ، وسیله‌ای برای فریب زنان کشور ما است. زنان ما باید مراقب باشند که سرباز پیاده‌نظام دشمن نباشند. اطاعت از قوانین کشور، لازم الاجراست. قطعا مردم نسبت به بی‌حرمتی به شأن زن و عادی‌سازی بی‌حجابی در کشور، واکنش نشان خواهند داد. امیدواریم با اقداماتی که فراجا اکنون با طرح نور در پیش گرفته است، اتفاقات خوبی رقم بخورد.
منبع: جام جم
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت